Chào mừng bạn đến với bài blog hôm nay! Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến những thành công vượt bậc của các tỷ phú và tự hỏi điều gì tạo nên sự khác biệt trong cách họ suy nghĩ và hành động. Một trong những bí mật đó chính là việc áp dụng phương pháp First Principles (Nguyên Lý Đầu Tiên). Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sức mạnh của phương pháp tư duy này.
First Principles là gì?
Theo nguồn, Reasoning by First Principles (Tư duy dựa trên Nguyên Lý Đầu Tiên) là phương pháp bạn mổ xẻ một vấn đề đến tận những sự thật nền tảng nhất, sau đó xây dựng giải pháp từ những nguyên lý cơ bản đó bằng cách sử dụng logic suy diễn. Hiểu một cách đơn giản, bạn sẽ bóc tách mọi thứ đến cốt lõi, không dựa vào những gì người khác đang làm hay những niềm tin phổ biến, mà chỉ dựa trên những chân lý không thể chối cãi.
Tại sao First Principles lại quan trọng?
Nhiều người trong chúng ta thường suy nghĩ dựa trên Reasoning by Analogy (Tư duy theo Lối Tương Tự). Đây là cách chúng ta giải quyết vấn đề bằng cách liên hệ nó với những câu nói quen thuộc, niềm tin chung, xu hướng hiện tại, cách người khác đã làm trước đây, hoặc một ví dụ cụ thể nào đó. Mặc dù cách này có thể nhanh chóng và tiện lợi trong một số trường hợp, nhưng nó lại hạn chế sự sáng tạo và dễ dẫn đến những quyết định sai lầm nếu những “tương tự” đó không thực sự phù hợp với tình huống hiện tại.
Phương pháp First Principles giúp bạn vượt qua những lối mòn tư duy, tự mình đánh giá vấn đề một cách khách quan và đưa ra những giải pháp độc đáo, hiệu quả. Đây là cách mà những người thành công nhất trên thế giới, như các tỷ phú, thường áp dụng để xây dựng nên những điều khác biệt.
Phân biệt First Principles và Reasoning by Analogy
Hãy xem xét một vài ví dụ để thấy rõ sự khác biệt giữa hai phương pháp này:
- Vấn đề: Có nên sử dụng Snapchat cho doanh nghiệp?
- Reasoning by Analogy: “Tôi nên dùng Snapchat cho doanh nghiệp của mình vì mọi người đều đang dùng nó và nó là xu hướng tiếp theo. Gary Vaynerchuk và Kim Kardashian cũng đang dùng, bạn bè tôi cũng vậy, nên tôi cũng nên dùng.”
- First Principles: “Snapchat là một nền tảng mạng xã hội. So với quảng cáo Facebook, Snapchat không mang lại nhiều kết quả cho doanh nghiệp. Tôi là một doanh nghiệp và tôi muốn có kết quả. Nếu tôi dùng Snapchat, nó sẽ làm tôi xao nhãng khỏi việc sử dụng quảng cáo Facebook, và điều đó sẽ làm giảm kết quả của tôi. Vậy nên, tôi không nên dùng Snapchat cho doanh nghiệp của mình.”
- Vấn đề (trong lĩnh vực tư vấn): Có nên cung cấp các cuộc gọi và báo cáo 1-1 cho khách hàng?
- Reasoning by Analogy: “Tôi nên cung cấp các cuộc gọi và báo cáo 1-1 cho khách hàng vì đó là tiêu chuẩn của ngành. Tất cả các đối thủ cạnh tranh của tôi đều đang làm như vậy, và đây là cách mà mọi người vẫn làm từ trước đến nay.”
- First Principles: “Điều duy nhất tôi cần mang lại cho khách hàng là kết quả – nhiều khách hàng hơn cho họ. Thời gian gọi 1-1 và báo cáo không phải là yếu tố trực tiếp tạo ra nhiều khách hàng hơn. Việc cung cấp các cuộc gọi và báo cáo 1-1 sẽ làm tôi xao nhãng khỏi việc tập trung vào việc mang lại nhiều khách hàng hơn cho họ. Vậy nên, tôi không nên cung cấp các cuộc gọi và báo cáo 1-1 cho khách hàng, vì chúng không phải là kết quả mà khách hàng thực sự muốn, và chúng sẽ chiếm thời gian của tôi khỏi việc mang lại kết quả đó.”
Áp dụng First Principles để tinh gọn hóa dịch vụ tư vấn (MVSD)
Như đã đề cập trong các bài viết trước về Minimum Viable Service Delivery (MVSD), phương pháp First Principles đóng một vai trò quan trọng trong việc tinh chỉnh offer và loại bỏ những yếu tố không cần thiết. Thay vì giữ lại những thành phần dịch vụ chỉ vì “đó là cách mọi người đang làm”, bạn sẽ tự hỏi: “Mục tiêu cốt lõi của khách hàng là gì? Những thành phần nào trong dịch vụ của tôi thực sự đóng góp vào việc đạt được mục tiêu đó?”.
Bằng cách tập trung vào kết quả thực tế mà khách hàng mong muốn, bạn có thể mạnh dạn loại bỏ những “mỡ thừa” trong dịch vụ của mình – những yếu tố có thể tốn thời gian, nguồn lực nhưng không mang lại giá trị cốt lõi. Điều này giúp bạn tập trung nguồn lực vào những gì thực sự quan trọng, mang lại hiệu quả cao nhất cho khách hàng.
Lời kết
Phương pháp First Principles không chỉ là một kỹ năng tư duy mà còn là một “vũ khí bí mật” giúp bạn đưa ra những quyết định sáng suốt và đạt được những thành công đột phá. Hãy tập luyện cách mổ xẻ vấn đề đến tận gốc rễ, đặt câu hỏi “tại sao” liên tục và xây dựng giải pháp dựa trên những chân lý nền tảng. Khi bạn làm chủ được tư duy First Principles, bạn sẽ mở ra những cánh cửa mới cho sự sáng tạo và thành công trong cả công việc và cuộc sống.
Hãy bắt đầu áp dụng phương pháp tư duy mạnh mẽ này ngay hôm nay!